Start  Tekenen  Algemeen tekenen en schilderen  Het nut van schetsen

Het nut van schetsen

Hoofdcategorie: Tekenen en schilderen Categorie: Algemeen tekenen en schilderen
schetsbenodigdhedenSchetsbenodigdhedenDe schets

Schetsen kun je overal maken. Je hebt alleen een handzaam boekje, ook wel dummy genoemd, en een potloodje of pen nodig. Natuurlijk kun je ook kleur gebruiken in je schetsen, dan heb je iets meer materialen nodig. Een setje potloden of een doosje met wat napjes aquarelverf kunnen dan erg handig zijn.

afbeelding02Schets uit dummy van Flip Gaasendam

Het verzamelen van ideeen.

Door te schetsen verzamel je als het ware beelden. De beelden kunnen variëren afhankelijk van je eigen interesse. Dit verzamelen van beelden kan een doel op zich zijn, maar schetsen kan nog meer doelen hebben.
De kunstenaar Flip Gaasendam heeft inmiddels 150 dummy’s van elk ongeveer 100 pagina’s vol met schetsen. Dat is een rijke beeld verzameling. Hij gebruikt deze schetsen niet persé om er uiteindelijk een werkstuk van te maken. Dit is dus een voorbeeld van het verzamelen van beelden als doel op zich.

Behalve schetsen voor 2 dimensionaal werk, kun je natuurlijk ook schetsen maken als voorbereiding op 3 dimensionaal werk. Hiernaast zie je een schets uit dummy van Flip Gaasendam.
afbeelding03Schets naar aanleiding van thema "blok"afbeelding04Schets naar aanleiding van thema "blok"
Links en rechts zie je schetsen naar aanleiding van het thema “blok”. Het gaat hier om een 3 dimensionaal thema.

Behalve voor het verzamelen van ideeen zijn er ook andere redenen om te schetsen:

1. Schets als onderzoek naar idee, ideevorming:

  • Snel vastleggen van gedachten of brainstormen in tekeningen. Dit is vooral heel handig bij het werken aan de hand van een thema. Leg je ideeën snel en bondig visueel vast in een schetsboekje. Je kunt ze later eventueel uitwerken.
  • Veranderen en verbeteren. Een schets kan je een snelle indruk geven van een idee dat je wilt uitwerken. Je kunt met behulp van schetsen al in een vroeg stadium zien of je idee goed tot zijn recht komt of misschien nog iets aangepast moet worden.
  • Voorbij de cliché’s te komen. Als je werkt met een thema zullen in eerste instantie cliché beelden naar voren komen. Door na deze beelden door te gaan of ze misschien zelfs weer als uitgangspunt te gebruiken zul je uiteindelijk voorbij cliché’s komen.
  • Mogelijkheden inventariseren om goed te kunnen kiezen, zekerheid krijgen t.a.v gedachten. Meerdere schetsen naar aanleiding van een idee geven je de mogelijkheid om te kiezen, om uit elke schets datgene te pakken wat je aanspreekt, opnieuw te combineren etcetera.

2. Schets als morfologisch onderzoek

  • Onderzoek naar lijn, vorm, toon, kleur, compositie etc.
  • Materiaal en techniek studies. Door veel te schetsen en vooral door jezelf de opdracht te stellen om snel te schetsen, kan je leren om losser te werken. Vooral door de tijdsdruk moet je het hele precieze loslaten en je beperken tot de kern.

Hieronder zie je een drietal voorbeelden.
afbeelding05Schets licht en schaduw
Schets in houtskool, waarbij voornamelijk naar het licht en de schaduw gekeken wordt. Eigenlijk is deze schets al teveel uitgewerkt. Doel is het zodanig weergeven van schaduwen dat er diepte in het werk gerealiseerd wordt.
afbeelding06Schets compositieEen aantal compositie schetsen. Dit zijn verschillende composities naar aanleiding van een thema.
afbeelding07Materiaalstudie
 Een materiaal studie, monotype. Bij deze snelle schets ik vooral gekeken wat het visuele aspect is van de techniek monotype.
 

3. Schets als onderzoek en voorbereiding.

Je kunt in die uitbreiding van beeldkennis dmv de schets niet over alles zekerheid krijgen. Hiermee wordt bedoeld dat een schets niet alle vragen over compositie, kleur, onderwerp, techniek etc voor je oplost. De uitwerking is niet enkel maar het vergroten van een schets. In de uitwerking doet de verandering van het formaat “iets” met de schets. Ook een andere materiaalkeuze zal een andere uitkomst opleveren. Er ontstaat ook opnieuw een wisselwerking tussen het werkstuk en de maker.
Uitbreiding van de beeldkennis dmv de schets is om niet voor al te grote onaangename verrassingen te komen staan.
 afbeelding08Voorbereidende schetsEen voorbereidende schets van een paraplu, in acryl verf, wat losser geschilderd. Formaat is ongeveer 11x25cm.
 Uitwerking schetsUitwerking schetsDe uiteindelijke uitwerking in acrylverf. Formaat is 50x65 cm.
Schetsen kun je in heel veel materialen doen. Beperk jezelf niet tot potlood of houtskool. Ook in acryl en olieverf kun je prima een reeks schetsen maken. Juist van het schetsen in meerdere materialen leer je heel veel. Schetsen kan in zwart-wit maar natuurlijk ook in kleur.